KỶ NIỆM 95 NĂM NGÀY THÀNH LẬP ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM (3/2/1930 - 3/2/2025)

Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử dân tộc. Đảng ra đời trong hoàn đặc biệt: 

Năm 1858, thực dân Pháp nổ súng tấn công Đà Nẵng, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, dân tộc ta phải đương đầu với họa xâm lăng từ một nước phương Tây, hoàn toàn chiếm ưu thế về tiềm lực kinh tế, quân sự, nhất là về vũ khí, công nghệ quân sự. Sau đó, thực dân Pháp thực hiện nhiều Hiệp ước với nhà Nguyễn, từng bước thiết lập bộ máy cai trị. Thực dân Pháp biến nước ta trở thành quốc gia nửa thuộc địa, nửa phong kiến. 

- Về chính trị: Pháp thi hành chính sách “chia để trị”, kiểm soát quyền đối nội – đối ngoại của triều đình nhà Nguyễn. Thực dân pháp chia nước ta thành Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ với ba chế độ chính trị khác nhau. Năm 1887, Pháp thành lập Liên bang Đông Dương, nhập 3 kỳ vào Campuchia, Lào để xóa bỏ Việt Nam trên bản đồ và để dễ bề cai trị. Với chính sách cai trị chuyên chế, người Pháp trực tiếp cai quản, Pháp còn dùng chính sách “dùng người Việt trị người Việt” để đàn áp người dân, nhất là đàn áp những phong trào yêu nước và ngăn chặn những ảnh hưởng của các trào lưu tiến bộ vào nước ta.

- Về kinh tế: Pháp thực hiện chính sách bóc lột, cướp đoạt tài sản, ruộng đất của người dân, thiết lập nhiều thứ thuế vô lý (thuế người chết, thuế muối…). Bên cạnh đó, triệt để khai thác tài nguyên (khai thác mỏ: than và đồn điền cao su), xây dựng cơ sở chế biến các mặt hàng độc quyền như rượu, muối, thuốc phiện. Cũng như xây dựng hệ thống giao thông, bến cảng để vận chuyển về chính quốc. Nền kinh tế bấy giờ lệ thuộc vào kinh tế Pháp.

- Về văn hoá: Thực dân Pháp thi hành chính sách ngu dân, ngăn cản mọi hoạt động yêu nước, hủy hoại những giá trị truyền thống. Và khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan, bài bạc, tuyên truyền nền văn hoá cổ hủ, lạc hậu. Trong đó, thuốc phiện trở thành con bài bí mật của Pháp để đầu độc người dân. “Lúc ấy, cứ một nghìn làng thì có đến một nghìn năm trăm đại lý bán lẻ rượu và thuốc phiện. Nhưng cũng trong số một nghìn làng đó lại chỉ có vẻn vẹn mười trường học” (Bản án chế độ thực dân Pháp – Nguyễn Ái Quốc).

Dưới sự tác động, cai trị của Pháp trên tất cả các lĩnh vực, mọi mặt của đời sống khiến người dân khổ cực. Giai cấp địa chủ tăng cường cấu kết với thực dân để bóc lột. Người dân lúc này phải chịu “một cổ hai tròng”, vô cùng khổ cực.

Trong xã hội Việt Nam lúc này, nông dân là lực lượng đông đảo và bị áp bức, bóc lột nặng nề nhất. Giai cấp công nhân cũng bị đế quốc, phong kiến bóc lột sức lao động. Giai cấp tư sản Việt Nam thì bị chèn ép nhưng tinh thần dân tộc yếu ớt. Giai cấp tiểu tư sản là học sinh, trí thức... có khả năng tiếp thu lý luận cách mạng, tư tưởng tiến bộ. 

Như vậy, xã hội nước ta ngoài tồn tại mâu thuẫn vốn có giữa nông dân với địa chủ, xuất hiện mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp và chính quyền tay sai. Những yêu cầu cách mạng đặt ra là làm sao để giải quyết những mâu thuẫn đó, khi chúng trở nên gay gắt và trở thành mâu thuẫn chủ yếu. Đấu tranh giành độc lập dân tộc gắn liền với đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ. Trong những vấn đề đó, các phong trào yêu nước theo ý thức hệ phong kiến diễn ra liên tục và sôi nổi như phong trào Đông Du của Phan Bội Châu, phong trào Duy Tân của Phan Châu Trinh, khởi nghĩa Yên Bái của Nguyễn Thái Học… nhưng đều thất bại. Nguyên nhân thất bại đều do chúng diễn ra riêng lẻ, thiếu đường lối đúng đắn, thiếu tổ chức, lực lượng lãnh đạo cách mạng, chưa biết cách tập hợp sức mạnh nhân dân...  Đó là yêu cầu với cách mạng Việt Nam lúc bấy giờ và cần được giải quyết cấp bách. 

Cách mạng Việt Nam đứng trước những khủng hoảng đó, bế tắc về được lối cứu nước. Việc tìm đường cứu nước đứng đắn, phù hợp với thực tiễn đấu tranh giải phóng dân tộc và thời đại là nhu cầu bức thiết nhất của dân tộc ta lúc bấy giờ. Và một sự kiện lịch sử trọng đại, bước ngoặt cho cách mạng Việt Nam đã diễn ra vào ngày 03/02/1930 ngày Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập dưới sự chỉ đạo của Lãnh tụ cao quý Nguyễn Ái Quốc, đánh dấu một mốc son chói lọi trong con đường giành độc lập của dân tộc ta.

Sự ra đời của Đảng là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa Mác-Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước của nhân dân Việt Nam, là sự kiện gắn liền với tên tuổi của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Nguyễn Ái Quốc có vai trò vô cùng to lớn, là người sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam.

Giữa lúc dân tộc khủng hoảng về đường lối cứu nước, ngày 5/6/1911 tại bến cảng Nhà Rồng, Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm đường cứu nước mới. Người đã bôn ba qua nhiều nước trên thế giới để tiếp thu cái mới cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, 

Đến năm 1917, Nguyễn Tất Thành quay trở lại Pháp, gia nhập Đảng Xã hội Pháp vào năm 1919. Tháng 6 năm 1919, Nguyễn Ái Quốc gửi đến hội nghị Vécxai bản Yêu sách của nhân dân An Nam. Đồng thời, đòi chính phủ Pháp và các nước đồng minh thừa nhận quyền tự do dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết của dân tộc Việt Nam. 

Đến giữa năm 1920, Nguyễn Ái Quốc đọc bản Sơ khảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của V.I.Lenin. Đọc luận cương này đã giúp Nguyễn Ái Quốc khẳng định con đường giành độc lập và tự do của nhân dân Việt Nam. 

Ngày 25/12/1920, Nguyễn Ái Quốc tham dự Đại hội đại biểu lần thứ XVIII của Đảng Xã hội Pháp tại Tua. Người đã đứng về đa số đại biểu tán thành việc gia nhập Quốc tế Cộng sản và thành lập Đảng Cộng sản Pháp. Người trở thành đảng viên cộng sản và một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Pháp. 

Năm 1921, Nguyễn Ái Quốc và một số người yêu nước Angieri, Maroc… lập ra Hội Liên hiệp thuộc địa ở Pari. Nhằm tập hợp người dân thuộc địa cho cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân. 

Tháng 6 năm 1923, Nguyễn Ái Quốc đến Liên Xô để xây dựng Hội nghị Quốc tế Nông dân và Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng Sản. Ngày 11 – 11 – 1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu (Trung Quốc) để tuyên truyền, giáo dục lí luận, xây dựng tổ chức cách mạng giải phóng cho nhân dân Việt Nam. 

Đến Quảng Châu, Nguyễn Ái Quốc mở lớp huấn luyện, đào tạo học viên là thanh niên, học sinh, trí thức. Sau khi học xong, họ lại bí mật về nước truyền bá lý luận giải phóng dân tộc cho nhân dân. Nguyễn Ái Quốc đã lựa chọn một số thành viên tích cực trong Tâm Tâm Xã để lập ra Cộng sản đoàn (2/1925) 

Tháng 6 năm 1925, Hội Việt Nam Cách Mạng Thanh niên được thành lập nhằm tổ chức, lãnh đạo quần chúng đoàn kết. Đấu tranh lật đổ chủ nghĩa đế quốc Pháp và tay sai. Đầu năm 1927, tác phẩm Đường Kách mệnh gồm những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc tại Quảng Châu được xuất bản. Báo Thanh niên và tác phẩm Đường Kách mệnh đã trang bị lý luận cách mạng giải phóng dân tộc cho cán bộ truyền đến nhân dân. 

Đến nửa cuối năm 1929, đầu năm 1930, ở Việt Nam, các tổ chức cộng sản lần lượt được thành lập: 

- Ngày 17 tháng 6 năm 1929, Đông Dương Cộng sản Đảng được thành lập ở Bắc Kỳ.

- Tháng 8 năm 1929, An Nam Cộng sản Đảng được thành lập ở Nam Kỳ.

- Ngày 01 tháng 01 năm 1930, Đông Dương Cộng sản Liên đoàn được thành lập ở Trung Kỳ.

- Từ ngày 6 tháng l năm 1930, Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản được tổ chức tại bán đảo Cửu Long (Hương Cảng, Trung Quốc) dưới sự chủ trì của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Hội nghị nhất trí thành lập một đảng thống nhất, lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam; thông qua Chánh cương vắn tắt của Đảng, Sách lược vắn tắt của Đảng, Chương trình tóm tắt của Đảng, Điều lệ vắn tắt của Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản Việt Nam mang tầm vóc của một đại hội thành lập Đảng. Đến ngày 8 – 2 – 1930, các đại biểu tham dự hội nghị trở về nước. Ngày 24 – 2 – 1930, Đông Dương Cộng sản liên đoàn đề nghị ra nhập Đảng Cộng sản Việt Nam. 

Sau này, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (họp tháng 9 – 1960) quyết định lấy ngày 3/2 dương lịch hàng năm là kỉ niệm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. 

Trong 95 năm qua, Đảng ta nỗ lực không ngừng, bám sát tình hình thực tiễn trong nước và thế giới để ban hành các quyết sách, chiến lược đúng đắn, sáng tạo đưa cách mạng Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh để có những thắng lợi vĩ đại, vinh quang, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa ngày càng phát triển vững mạnh, đời sống Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc. Đảng ta đã không ngừng tự đổi mới, dành nhiều thời gian và công sức cho công tác xây dựng Đảng, xác định xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, xuyên suốt trong các nhiệm kỳ của Đảng.

Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thực hiện toàn diện, đồng bộ, sâu sắc 10 nhiệm vụ về xây dựng Đảng, đáp ứng yêu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, như: Công tác tư tưởng tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, góp phần tạo sự thống nhất trong Đảng và đồng thuận xã hội; Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh gắn với thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên đạt kết quả tốt. Tăng cường mạnh mẽ, hiệu quả với quyết tâm chính trị rất cao công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực với phương châm “không ngừng, không nghỉ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ”; công tác kiểm tra, giám sát được chú trọng, tăng cường tính chủ động “đi trước mở đường”, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng. Cụ thể đã ban hành các nghị quyết, quy định: Kết luận số 21 - KL/TW ngày 25/10/2021 của Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; Quy định số 37 - QĐ/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 144 -QĐ/TW ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới.

Trước yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Đảng ta tiếp tục tăng cường hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, vững mạnh toàn diện; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, thành tựu đổi mới của Nhân dân ta, dân tộc ta. Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả, tạo sự chuyển biến căn bản trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức, cán bộ; củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng ở cơ sở và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược thật sự tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, phẩm chất, năng lực và uy tín. Tăng cường kiểm tra, giám sát có trọng tâm, trọng điểm và có tính đột phá; kiểm soát quyền lực chặt chẽ; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với phương châm “không ngừng, không nghỉ”, “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, tăng cường củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Đảng; coi trọng và tăng cường đoàn kết trong Đảng, lấy đoàn kết của Đảng làm cơ sở, nền tảng xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Thắt chặt mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân; phát huy truyền thống, sức mạnh đoàn kết, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, để nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, phát huy tinh thần dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm tính thống nhất, toàn diện, phù hợp với công cuộc đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh “là đạo đức, là văn minh”.

Kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân tăng cường đoàn kết, thống nhất, phát huy tinh thần cách mạng, truyền thống quý báu của Đảng, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thách thức, hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ Đại hội XIII của Đảng, hướng tới Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030 và Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, văn minh, văn hiến và anh hùng theo định hướng xã hội chủ nghĩa./.

*Tài liệu tham khảo: Đề cương tuyên truyền kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025) - Ban Tuyên giáo Trung ương